Рефераттар әлемі
Негізгі » Файлдар » Қазақша рефераттар » Информатика |
[ Жүктеу (27.9 Kb) ] | 20.11.2011, 13:15 |
Интернет жүйесі Мазмұны 1. Интернет туралы ұғым …… Интернет туралы ұғым.
Жиырмасыншы ғасырдың аяғында пайда болған Интернет қазір жер шарының әр
түкпірін байланыстырып сан алуан адамдарды, елдер мен құрылқтарды
біріктіріп отыр. TCP/IP – Интернет желісіне ќосылѓан компьютерлер арасында аќпарат алмасуды ќамтамасыз ететін мєліметтерді бір ж‰йеге келтіру ережелері немесе оларды ќ±растыру хаттамасы.
IP (Internet Protocol) – мєліметтерді оны алушыныњ адресі кµрсетілген
шаѓын таќырыптары бар бірнеше бµліктерге немесе дестелерге бµлетін
желіаралыќ хаттама Интернеттiң негiзгi қосымшалары E-mail (Electronic Mail) -электрондық почта. Желі тұтынушылары арасында мәлімет алмасу ісін жүзеге асыратын қызмет жүйесі. Ол арнайы почта программалары көмегімен жүзеге асырылады, мысал ретінде, Outlook Express программасын атауға болады. Оның көмегімен сіз санаулы минуттар ішінде хабарды жеткізе аласыз. Ол үшін клавиатурада тиісті хабар мәтінін теріп, белгілі электрондық адреске жіберсеңіз болғаны. Осынау тәсілдеме арқылы достарыңызбен, әріптестеріңізбен араласуға болады. E-mail адрестік құрылымы:
Usenet - бір-бірімен жањалыќтар алмасып отыратын бейкоммерциялыќ,
бейформалдыќ, дєлірек айтќанда анархиялыќ ж‰йелер тобы. Белгілі бір
серверде кездеседі. FTP (File Transfer Protocol) - Файлдарды жіберу протоколы– б±л кµбінде ‰лкен кµлемдегі файлдарды жіберу кезінде ќолданылатын Интернттіњ ќосымшасы. FTP кµмегімен кез келген файлдарды жіберуге жєне ќабылдауѓа болады. Чат (IRC –Internet Real Chat) –Интернеттіњ таѓы да бір ќосымшасы,желіде наќтылы уаќытта интерактивті с±хбаттасу. Єњгімелесушілер бір-бірімен µз компьютерлеріндегі клавиатурада сµздерді теріп жібереді жєне ол сµздер бірнеше секундтардан кейін с±хбаттасушыларѓа монитордан кµрінеді, осындай тєсілмен єњгімелесулеріне болады. World Wide Web (WWW немесе Web) - гипермәтіндік құжат Көру жабдықтары Веб парақтардағы мәліметтерді оқу "көру жабдықтары” деп аталатын арнайы программалар арқылы орындалады, ол "to browse” парақтау, қарау деген ағылшын сөзінен шыққан атау. Интернеттегі Web- парақтарын оқып, экранда көрсетуге арналған программалардың кең тараған түрлері Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator. Internet Explorer браузерімен жұмыс істеу. Ақпараттарды сақтау жєне белгі жасау. Белгі жасау
Егер сізге белгілі бір веб-параќ ±наса, жєне де ол параќ сізге ‰немі
ќажет болып т±рса ол адреске белгі салып ќоюѓа болады. Белгі жасау ‰шін
«Избранное-Добавить в избранное» деген менюді тањдап алу ќажет. Келесі
кезектегі терезеден белгініњ атын жєне белгі саќталатын папканы тањдау
ќажет. Мысалы сіз мынандай http://www.rubricon.ru адрестегі веб-параќты
ќарап отырсыз жєне оны белгі жасап саќтаѓыњыз келді, ол ‰шін «Избранное –
Добавить в избранное» деген менюді аламыз. Онда «Добавление в
избранное» деген терезе пайда болады, «имя» деген жолда веб-параќ
алѓашќы атауымен т±рады, оны сіз µз ќалауыњыз бен µзгертуіњізге де
болады. «Добавить в избранное» деген терезеде папкалар тізімі берілген,
оныњ сєйкес келетін біреуін тањдауыњызѓа болады. Егер папканы тањдап
алмасаќ саќталатын адресіміз «Избранное» деген бастапќы папкаѓа
жазылады. Кµрсетілген папканыњ ешќайсысы сєйкес келмеген жаѓдайда
жањадан папка ашуѓа болады, ол ‰шін «Создать папку» деген команданы
тањдаймыз. 1) Веб-параќты толыѓымен саќтау. Веб-парќ толыѓымен ж‰ктелген соњ аспаптар таќтасынан «Файл-Файл сохранить как» (сурет1)деген команданы тањдаймыз, пайда болѓан терезеден «Сохранить веб-страницу» командасында «Тип файла» деген жолда «Веб-страницу полностью» (сурет2) деп кµрсетілуін ќадаѓалау керек. 2) Суретті саќтау. Веб-параќтаѓы суретті жеке саќтау ‰шін тышќанды суреттіњ ‰стінде ±стап т±рып оњ жаќ т‰ймесін шертеміз. Пайда болѓан контекстік менюден «Сохранить рисунок как» (сурет3) деген команданы тањдап аламыз да ќажетті папканыњ ішінде саќтаймыз. Егер сіз суретті ж±мыс істеп отырѓан файылыњызѓа ќойѓыњыз келсе контекстік менюден «Копировать» (сурет4) деген команданы тањдап аласыз да ќайтадан µз файылыњызѓа ауысып «Вставить» деген команданы орындайсыз. 3) Мєтіндік аќпартты саќтау. Адрестiк жүйее Интернет-қосымшаларының адрестiк құрылымы (негiзгi парақ) Ұйымдық тиiстiлiгi бойынша домендер атаулары gov - үкіметтік Мысалдар: Ұйымдық тиiстiлiгi бойынша домендер атаулары Аймактық белгiсi бойынша домендер атауы uk - Великобритания Мысалдар: Интернетттегі ауқымды іздестіру жүйелері Интернет желісіндегі мәліметтерді миллиондаған мекемелер даярлайды. Әлемдік желідегі ақпараттарды тез тауып алуда іздеу серверлерінің көмегі зор. Оларда мыңдаған іріктелген құжаттардың, сайттардың адрестері сақталады. Көптеген іздеу серверлерінің ішінде кең тараған іздеу каталогтары(directories) мен машиналары (search engines) бар. http:\\www.altavista.com - AltaVista ақпараттық іздестіру жүйесі 1995 жылы желтоқсан айында ашылған. Ол қазіргі таңда индекстелген html- құжаттар (350 миллионға жуық) көлемімен алдыңғы қатарда. AltaVista қарапайым және кеңейтілген іздестіру мүмкіндігін және WWW арасында жұмыс істеуде қосымша сервистерді ұсынады. Арнаулы "Help” (көмек) деген бөлімде барлық парақтарды қолданушылар интерфейсі сілтемелермен жабдықталған. Ол қарапайым қолданушыларға өздерінің тапсырыстарын дұрыс құрастыруда көмек бере алады. Әлемнің 25 тілінде ақпарат іздестіру мүмкіндігі бар. http:\\www.hotbot.com –HotBot – іздестіру жүйесі арқылы құжаттар ішінде кездесетін бір немесе бірнеше терминдер арқылы, жеке фразалар бойынша іздестіру мүмкіндігін береді. Құрамында аудео, видео немесе анимациялары бар файлдарды іздестіруге де болады. http:\\www.google.com – GOOGL ақпараттық іздестіру жүйесі 1999 жылы қыркүйек айында ашылған. Бүгінгі күндері Searchenginewatch.com эксперттерінің айтуына қарағанда базаның көлемін 560 млн құжаттар құрайды. Жүйе қолданушыларға қарапайым және кеңейтілген іздестіру интерфейсін ұсынады. Көптеген тілдерде сонымен қатар орыс тілінде ақпарат іздеу мүмкіндігі бар. http:\\www.yahoo.com – Yahoo – тез іздестіретін анықтамалықтардың бірі. Ақпараттарды жеке сөздер бойынша немесе классификатор бойынша іздеу мүмкіндігін береді. http:\\www.aport.ru – Апорт - ақпараттық іздестіру жүйесі алдыңғы қатардағы іздестіру жүйесіне кіреді. Бүгінгі күндері мәліметтер көлемін 20 млн индекстелінген құжаттар құрайды. Жүйеде іздестірудің кең спектрлі мүмкіндіктері бар. Онда қарапайым және кеңейтілген іздестіру мүмкіндіктері ұсынылады. Ақпараттарды ағылшын және орыс тілінде іздеуге болады. http:\\www.yandex.ru – Яндекс – ақпараттық іздестіру жүйесі 1997 жылы ашылған. Бүгінгі күндері базадағы индекстелінген құжаттар көлемі 33 милионға жуық. Ақпараттық іздестіру жүйесі логикалық операторлармен белгіленген өзінің меншікті жүйесін қолданады, сонымен қатар көптеген түрлі іздестіру функцияларын ұсынады. http:\\www.rambler.ru – Rambler – іздестіру жүйесінде Россияның және ТМД елдеріндегі серверлерде орналасқан 12 миллионға жуық мәліметтер индекстелінген. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған. Қазақстан Республикасының анықтамалық іздестіру жүйелері http:\\www.site.kz - "Весь WWW-Казахстан" – Қазақстандық іздестіру порталы, ол Интернет әлеміндегі жүздеген мың серверлер мен сайттарды табуда көмек береді. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған. http://tabu.nursat.kz – TABU іздестіру жүйесі KZ доменіндегі ресурстар мен қатар Қазақстаннан тысқары жерлердегі еліміз туалы веб-парақтарды іздестіруге арналған. Өзекті сөз бен қатар классификаторлар арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған. http://akolya.hypermart.net - қазақ тіліндегі ақпараттарды, веб-парақтарды іздестіруге болады. Өзекті сөз арқылы іздестіру мүмкіндігі қарастырылған. Большая энциклопедия Казахстанского Интернета - http://www.lyakhov.kz Виртуалды энциклопедиялық және анықтамалық басылымдар Рубрикон – http://www.rubricon.ru Britannica энциклопедиясы – http://www.britannica.com Мегаэнциклопедия Кирилла и Мефодия - http://www.km.ru Брокгаузъ on-line - http://www.russia.agama.com/bol Биографическая база данных на сервере компании Biography- http://www.biography.com http://www.translate.ru -Online – переводчик компании «Промт» http://www.tilashar.kz – Тілашар – Қазақ тілін оқып үйренушілерге арналған «Хабар» Агенттігінің «Тілашар» телебағдарламасы негізінде ашылған сайт. Орыс мектептерінде қазақ тілін оқытуда, online сабақтар жүргізуде сайттағы методикалық бөлімдерді пайдалануға болады.Сайтта қазақша-орысша лингвистикалық сөздік берілген. http://www.kz.index.kz - Орысша-қазақша мультмедиялық сөздік. Құжаттарды электронды турде жеткізу (ЭДД), Мәліметтер базаларымен жұмыс істеу, қажетті ақпараттарды тауып, тапсырыс беру.
Құжаттарды электронды турде жеткізу (Электронная доставка документо
(ЭДД)) дегеніміз тапсырыс берілген құжаттардың электрондық көшірмелерін
дайындап коммуникация жетістіктерін арқылы пайдаланушыға жеткізу.
Пайдаланушылар қажетті ақпараттарды әлемдік электрондық ақпараттар
базасынан тапсырыс арқылы алуына болады. Электрондық көшірмелер
сканермен цифрлау (оцифрование) арқылы жүзеге асырылады. Мәліметтер базасы (МБ) БД ИНИОН – http://www.inion.ru БД «ВИНИТИ»(Всероссиийский Институт Научной и Технической Информации) - http://www.viniti.ru БД ГЦНМБ(Государственная Центральная Научная Медицинская Библиотека) http://www.scsml.rssi.ru Бақылау сұрақтары 1. Интернет қызметі дегенді қалай түсінесіз? 11. FTP (File Transfer Protocol) - Файлдарды жіберу протоколы не үшін қолданылады? 13. Domain – домен дегеніміз не? 14. Провайдер дегеніміз кім? Практикалық жаттығулар: вариант№1 1. Қазақстан Республикасы Президентінің серверін тауып көрсетіңіз. вариант№2 1. Республикалық «Жас алаш» газетінің серверін тауып көрсетіңіз вариант№3 1. Қазақстанның «Білім және ғылым» серверін тауып көрсетіңіз вариант№4 1. «Казахстанская правда» газетінің серверін тауып көрсетіңіз Глоссарий BBS (Bulleten Board System) – электрондық хабарландыру татқтасы, электронды тақтаның компьютерлік аналогі. Бұл модем арқылы байланысуға болатын компьютерде сақталатын мәліметтер, онда басқаларға арналған хабарламаларды қалдыруға, бұрын жазылған мәліметтерді оқуға болады. Әдетте бұл бейкоммерциялық жүйе болып саналады Domain – домен. Бір компьютермен басқарылатын немесе бір желілік жұмыс машинасының басшылық етуімен істейтін информациялық желі қорлары тобы. HTTP (Hyper-Text Transmission Protocol) – гипермәтінді жіберу хаттамасы. WWW-да клиент пен сервер арасында қатынас болу үшін қолданылатын хаттама. Броузер - Көрсеткі. Ол "to browse” парақтау, қарау деген ағылшын сөзінен шыққан атау. Интернеттегі Web- парақтарын оқып, экранда көрсетуге арналған программалар (кең тараған түрлері Microsoft Internet Explorer, Netscape Navigator) TCP/IP – Интернет желісіне қосылатын компьютерлер арасында ақпарат алмасуды қамтамасыз ететін мәліметтерді бір жүйеге келтіру ережелері немесе оларды құрастыру хаттамасы. Usenet – бір-бірімен жаңалықтар алмасып отыратын бейкоммерциялық, бейформалдық жүйелер тобы URL-адрестері-бұл Интернетте орналасқан құжаттардың адресін жазудың арнайы формасы.Ол - желінің қай серверінде орналасса да, керекті мәліметті айнытпай қатесіз табуды қамтамасыз ететін сөз тіркесі. Homepage – Web жүйесіндегі байланысқан мәліметтерді алғашқы іске қосу парағы. World Wide Web жүйесіне саяхатты бастайтын парақ. WWW (World Wide Web) – Интернет мәліметтерін жеңіл көруге болатын графикалық интерфейс мүмкіндігін береді. Web- тің әр бетінің басқа парақтармен байланысын көрсететін сілтеме белгілері бар, оны бір-бірімен байланысқан парақтардан тұратын өте үлкен кітапхана деуге болады.Бір тораптық компьютерде орналасқан мәліметтер Web кітабы секілді, ал оның беттері кітап парақтарын көзге елестетеді.Бұл беттердегі мәліметтер дүниенің кез келген нүктесінде орналаса береді. Провайдер (Internet Service Provaider) – Интернетпен қарапайым тұтынушылардың тікелей қатынас құруын жүзеге асыратын заңды тұлға. FTP (File Transfer Protocol) Файлдарды жіберу протоколы– б±л кµбінде ‰лкен кµлемдегі файлдарды жіберу кезінде ќолданылатын Интернттіњ ќосымшасы. FTP кµмегімен кез келген файлдарды жіберуге жєне ќабылдауѓа болады. Чат (IRC –Internet Real Chat) –Интернеттіњ таѓы да бір ќосымшасы,желіде наќтылы уаќытта интерактивті с±хбаттасу. Єњгімелесушілер бір-бірімен µз компьютерлеріндегі клавиатурада сµздерді теріп жібереді жєне ол сµздер бірнеше секундтардан кейін с±хбаттасушыларѓа монитордан кµрінеді, осындай тєсілмен єњгімелесулеріне болады. Әдебиеттер тізімі 1.ГАФФИН А.Путеводитель по глобальной компьютерной сети 4. Интернетке кіріспе «Бүкілдүниежүзілік өрмек»: Әдістемелік құрал.-Алматы, 1999.-25б. 5. Шөкіш А. Интернет – Америка барлаушылырының туындысы немесе ғаламдық ақпараттар туралы не білеміз?//Алтын орда.-2002.- ақпан.-Б.1 | |
Қарағандар: 14567 | Жүктелген: 402 | Рейтинг: 0.0/0 |
Барлық түсініктер: 0 | |